Onverklaarde Lichamelijke Klachten

“Het spijt me. Ik kan geen bijzonderheden vinden. De oorzaak van uw lichamelijke klacht(en) is niet bekend. Ik kan verder niets voor u doen.”

Tot zo’n 50% van de patiënten met lichamelijke klachten krijgt van hun huisarts of specialist te horen, dat hun lichamelijke klachten onverklaard zijn. Als een huisarts of specialist geen bekende medische verklaring voor lichamelijke klachten kan aanwijzen, dan leidt dit soms tot de conclusie dat deze klachten psychisch zijn. Psychische problemen kunnen één van de oorzaken zijn van lichamelijke klachten, maar dit hoeft niet. Psychische problemen kunnen even goed het gevolg zijn van lichamelijke klachten. Bovendien kunnen psychische problemen en lichamelijke klachten naast elkaar voorkomen zonder dat hier een relatie tussen is.

Als de oorzaak van lichamelijke klachten onbekend blijft en de lichamelijke klachten niet behandeld kunnen worden, dan kunnen ze blijven bestaan. Klachten, die blijven bestaan, kunnen verergeren door automatische reacties van het lichaam op de klachten. Een voorbeeld hiervan is de reactie van het lichaam op pijn. Eén van de reacties op pijn is, dat de spieren rondom de pijnplek automatisch aanspannen. Door dit automatisch aanspannen van de spieren ontstaat er een harde beschermlaag rondom de pijnplek. Deze harde beschermlaag is bedoeld om verdere beschadiging te voorkomen. Deze automatische overlevingsstrategie van het lichaam zie je bijvoorbeeld als je ongelukkig valt en je knie blesseert. Om verdere blessure van de knie te voorkomen spannen de spieren rondom de knie zich aan. De knie wordt “gespalkt” door de spieren. Deze overlevingsstrategie is voor een korte periode positief. Als de pijn echter langer aanhoudt, dan kunnen patiënten last van deze overlevingsstrategie krijgen. Als spieren namelijk lang aangespannen blijven, dan verzuren de spieren. Dit verzuren leidt tot extra pijn, die bovenop de pijn komt die er al was. Er kan dan een neerwaartse spiraal ontstaan.

Lichamelijke klachten kunnen ook andere gevolgen hebben. Als gevolg van lichamelijke klachten kunnen activiteiten en contacten met anderen afnemen. Patiënten worden soms ook machteloos, angstig of somber van de klachten en hun lichamelijke conditie kan verloren gaan. Hierdoor neemt de kwaliteit van leven steeds verder af. De klachten gaan dan steeds meer het leven van patiënten bepalen. Om deze neerwaartse spiraal te stoppen is een cursus ‘Omgaan met de gevolgen van onverklaarde lichamelijke klachten’ ontwikkeld, die patiënten weer de controle over hun eigen leven en lichaam teruggeeft.